Справаздача Каардынацыйнай рады Беларусі па выніках слуханняў прадстаўнікоў Аб’яднанага пераходнага кабінета
Прынята 26 верасня Нарадай фракцый Каардынацыйнай Рады, 8 галасоў – за, 0 – супраць, 1 – устрымаліся.
Прынята 26 верасня Нарадай фракцый Каардынацыйнай Рады, 8 галасоў – за, 0 – супраць, 1 – устрымаліся.
Аб’яднаны Пераходны Кабінет быў створаны 09 жніўня 2023 года нацыянальнай лідаркай Беларусі Святланай Ціханоўскай. Дэклараваныя мэты Аб’яднанага Пераходнага Кабінета ўключаюць¹:
1. Абараняць незалежнасць і суверэнітэт Рэспублікі Беларусь, прадстаўляць нацыянальныя інтарэсы Беларусі. Ажыццявіць фактычную дэакупацыю Беларусі.
2. Аднавіць канстытуцыйную законнасць і правапарадак.
3. Распрацаваць і рэалізаваць меры па спыненні незаконнага ўтрымання ўлады, забяспечыць транзіт улады ад дыктатуры да дэмакратыі, стварыць умовы для правядзення сумленных і свабодных выбараў.
4. Распрацоўваць і выконваць рашэнні, неабходныя для дасягнення дэмакратычных пераменаў у Беларусі.
Таксама дэкларуецца, што ў выніку дасягнення гэтых мэтаў павінны быць вызваленыя ўсе палітычныя зняволеныя.
Ад пачатку ўтварэння ў склад Аб’яднанага Пераходнага Кабінета ўвайшлі:
– Павел Латушка, прадстаўнік Кабінета па транзіце ўлады і кіраўнік Народнага Антыкрызіснага ўпраўлення.
– Аляксандр Азараў, прадстаўнік Кабінета па аднаўленні правапарадку і кіраўнік ініціыятывы “Байпол”;
– Валер Кавалеўскі, прадстаўнік Кабінета па замежных справах;
– Валерый Сахашчык, прадстаўнік Кабінета па абароне і нацыянальнай бяспецы.
Пазней у склад Кабінета былі прызначаныя:
– Таццяна Зарэцкая, прадстаўніца па фінансах і эканоміцы (09.09.2022)²;
– Аліна Коўшык, прадстаўніца па нацыянальным адраджэнні (16.09.2022);
– Вольга Гарбунова, прадстаўніца па сацыяльнай палітыцы (26.12.2022)
Згодна з прадстаўленай Кабінетам выпіскай з Рэгламенту дзейнасці АПК³, кампетэнцыя прадстаўнікоў Кабінету вызначаецца наступным чынам:
Прадстаўнік па транзіце ўлады адказвае за распрацоўку і прасоўванне праз замежных партнёраў абмежавальных захадаў супраць рэжыму ў адказ на парушэнні правоў чалавека і рэпрэсіi супраць беларускага народа, за дзейнасць па выкарыстанні міжнародных механізмаў прыцягнення да адказнасці датычных да парушэнняў правоў чалавека і злачынстваў супраць чалавечнасці, падрыхтоўку да транзіту ўлады, развіццё кадравага патэнцыялу і фармаванне рэзерву для дзяржаўных органаў Новай Беларусі.
Прадстаўнік па замежных справах адказвае за вызначэнне знешнепалітычных інтарэсаў і прыярытэтаў Беларусі, распрацоўку i ажыццяўленне рашэнняў па іх рэалізацыі, усталёўвае неабходныя кантакты на міжнароднай арэне, праводзіць перамовы з замежнымі партнёрамі, забяспечвае выкананне дамоўленасцяў, каардынуе дзейнасць сеткi замежных прадстаўніцтваў.
Прадстаўнік па абароне і нацыянальнай бяспецы адказвае за дзейнасць, накіраваную на развіццё патэнцыялу прадухілення знешніх і ўнутраных пагроз нацыянальнай бяспецы, уключна з прадухіленнем удзелу войскаў Беларусі ў ваенных дзеяннях і выкарыстання яе тэрыторыі для агрэсіі ў дачыненні да іншых краін, фактычную дэакупацыю Беларусі.
Прадстаўнік па аднаўленню правапарадку адказвае за аднаўленне прынцыпу вяршэнства права, законнасці і забеспячэнне правапарадку ў Беларусі, процідзеянне ўнутраным пагрозам, распрацоўку канцэпцыі рэформы праваахоўных органаў.
Прадстаўнік па сацыяльнай палітыцы адказвае за распрацоўку і рэалізацыю праграм і мабілізацыю рэсурсаў для аказання дапамогі беларусам, якія пацярпелі ў сувязі з палітычным крызісам у Беларусі, выпрацоўку і рэалізацыю праграм і мер па вырашэнню актуальных сацыяльных праблем грамадзян Беларусі.
Прадстаўнік па нацыянальным адраджэнні адказвае за пытанні развіцця нацыянальнай культуры, навукі, адукацыі, захаванне гістарычнай свядомасцi, папулярызацыю беларускай мовы.”
У канфігурацыі дэмакратычных сілаў замацаванай рашэннямі Канферэнцыі “Новая Беларусь” у 2022 годзе Аб’яднаны Пераходны Кабінет пазiцыянуецца як “калектыўны выканаўчы орган” дэмакратычных сіл Беларусі. Каардынацыйная рада пасля завяршэння сваёй рэформы ў лютым 2023 года набыла ў гэтай канфігурацыі функцыі прадстаўнічага органу дэмакратычных сілаў, што замацавана ў Статуце Каардынацыйнай рады⁴. У адносінах да АПК Каардынацыйная рада ўпаўнаважаная праводзіць слуханні адносна дзейнасці Кабінету, прымаць ягоныя справаздачы і справаздачы асобных прадстаўнікоў Кабінету, узгадняць кандыдатаў на пасаду ў Аб’яднаны пераходны кабінет.
21 чэрвеня 2023 года Каардынацыйная рада звярнулася да Аб’яднанага Пераходнага Кабінету з прапановай аб пачатку правядзення слуханняў па справаздачах асобных прадстаўнікоў Кабінету, а таксама прадстаўленню ўсяму складу КР агульнай справаздачы аб дзейнасці АПК⁵. 22 чэрвеня 2023 года Кіраўніца АПК Святлана Ціханоўская прымае рашэнне аб унясенні на ўзгадненне Каардынацыйнай радай кандыдатур членаў Аб’яднанага Пераходнага Кабінета, падрыхтоўцы справаздач членамі АПК і звяртацца да Каардынацыйнай рады аб прызначэнні слуханняў. На падставе гэтых рашанняў Каардынацыйная рада прызначае слуханні з прадстаўнікамі АПК.
Для арганізацыі слуханняў, аналізу дзейнасці кожнага прадстаўніка, падрыхтоўкі пытанняў для слуханняў у складзе Каардынацыйнай рады фармуюцца часовыя працоўныя групы па кожным прадстаўніку (6 працоўных груп), а таксама Арганізацыйны камітэт з кіраўнікоў працоўных груп і прадстаўнікоў Нарады фракцый Каардынацыйнай рады. Пры падрыхтоўцы да слуханняў Арганізацыйны камітэт звяртаецца да АПК аб прадстаўленні пісьмовых справаздачаў для КР. Працоўныя групы КР таксама праводзяць папярэднія сустрэчы з кожным з прадстаўнікоў. Пісьмовыя справаздачы членаў АПК да слуханняў для працоўнай групы былі прадстаўленыя прадстаўніком па абароне і нацыянальнай бяспецы Валерыем Сахашчыкам, пад час слуханняў пісьмовыя справаздачы і дадатковыя пісьмовыя матэрыялы былі прадстаўленыя прадстаўніком па транзіце ўлады Паўлам Латушкай, прадстаўніцай па сацыяльнай палітыцы Вольгай Гарбуновай, прадстаўніком па абароне і нацыянальнай бяспецы Валерыем Сахашчыкам. 2-5 жніўня 2023 года прайшлі публічныя слуханні па ўзгадненні кандыдатур членаў Аб’яднанага Пераходнага Кабінета. Публічныя слуханні адбываліся ў афлайн-фармаце з прамой відэатранляцыяй, прадстаўнікі мелі мажлівасць прадставіць свае вусныя справаздачы для камісіі Каардынацыйнай рады, а прадстаўнікі камісіі мелі мажлівасць задаць свае пытанні і атрымаць адказы прадстаўнікоў⁶.
На падставе прадстаўленых пісьмовых матэрыялаў, вусных справаздачаў прадстаўнікоў і іх адказаў на пытанні, вынікаў аналізу дзейнасці прадстаўнікоў працоўныя групы падрыхтавалі свае абагульненні, ацэнкі і рэкамендацыі адносна дзейнасці прадстаўнікоў АПК.
Дадзены дакумент падагульняе рэкамендацыі груп па кожным прадстаўніку, а таксама дае агульныя рэкамендацыі адносна паляпшэння эфектыўнасці дзейнасці Аб’яднанага Пераходнага Кабінету.
Апісанне дзейнасці прадстаўніцы ў справаздачны перыяд
Аліна Коўшык была прызначаная прадстаўніцай па нацыянальным адраджэнні 16 верасня 2022 года. У фокусе дзейнасці прадстаўніцы знаходзяцца пытанні
(а) нацыянальнага адраджэння, якія лічацца галоўнымі і без якіх не магчымае дасягненне іншых палітычных мэтаў. Пад нацыянальным адраджэннем разумеецца фармаванне беларускай нацыі як супольнасці з моцнай ідэнтычнасцю і актыўнай грамадзянскай свядомасцю, самарэалізацыя беларускай нацыі ў дэмакратычнай дзяржаве. У гэтым напрамку задачы прадстаўніцтва бачацца як развіццё беларускай культуры, захаванне традыцый народаў, што пражываюць на тэрыторыі Беларусі, вяртанне нацыянальных сімвалаў, пашырэнне сферы ўжывання беларускай мовы, папулярызацыя гісторыі і культуры, правядзенне дэкамунізацыі і дэімперыялізацыі, развіццё грамадзянскай актыўнасці і мясцовых супольнасцей. У межах дзейнасці прадстаўніцтва распрацаваная Стратэгія нацыянальнага адраджэння і Канцэпцыя нацыянальнага адраджэння і развіцця, а таксама Дарожная мапа рэалізацыі стратэгіі. Дакументы будуць публічна прадстаўленыя ў верасні 2023 года.
Прадстаўніцтва ажыццяўляе супрацу з Офісам па адукацыі Святланы Ціханоўскай, офісам па адукацыі для Новай Беларусі, ПЭН-цэнтрам, Прэс-клубам, Беларускай асацыяцыяй адукацыі і навукі, Камісіяй па адукацыі і навуцы Каардынацыйнай рады, Беларускай Радай Культуры, Беларускім рухам салідарнасці “Разам”, Народнымі амбасадамі і інш.
(б) пытанні развіцця адукацыі і адукацыі на беларускай мове. У прыватнасці, камандай прадстаўніцтва створаная сетка беларускіх суботніх школ пад кіраўніцтвам Алеся Лозкі, у верасні запланаваны запуск 4 школаў у Польшчы і 3 у другіх краінах. Ідзе праца па захаванні беларускага ліцэю ў Польшчы. Прадстаўніцтва дамаглося прызнання беларускіх дыпломаў у Польшчы, нягледзячы на разрыў адпаведнага пагаднення з Беларуссю, ідзе праца па захаванні беларускага ліцэю на Падляшшы.
Агульная ацэнка дзейнасці прадстаўніцы
Дзейнасць прадстаўніцы адпавядае заяўленаму мандату і агульным мэтам АПК, аднак прадстаўніцтва мае невялікі штат супрацоўнікаў, не мае сталага забеспячэння, у прадстаўніцтва не было папярэдніх планаў дзейнасці. У верасні чакаецца прадстаўленне Стратэгіі і Дарожнай мапы па нацыянальным адраджэнні, што зафіксуе планы дзейнасці прадстаўніцтва на наступны перыяд.
Па выніках слуханняў Каардынацыйная рада прыняла рашэнне ўзгадніць кандыдатуру Аліны Коўшык як прадстаўніцы АПК па нацыянальным адраджэнні. Каардынацыйная рада таксама лічыць, што наступныя рэкамендацыі будуць спрыяць павышэнню эфектыўнасці дзейнасці прадстаўніцтва.
Рэкамендацыі
Апісанне дзейнасці прадстаўніка ў справаздачны перыяд
Прадстаўнік па абароне і нацыянальнай бяспецы адказвае за дзейнасць, накіраваную на развіццё патэнцыялу прадухілення знешніх і ўнутраных пагроз нацыянальнай бяспецы, уключна з прадухіленнем удзелу войска Беларусі ў ваенных дзеяннях і выкарыстання яе тэрыторыі для агрэсіі ў дачыненні да іншых краін, фактычную дэакупацыю Беларусі. Працоўная група папярэдне атрымала пісьмовую справаздачу, а таксама заслухала выступ прадстаўніка афлайн. Акрамя гэтага мы атрымалі доступ да канфідэнцыйнай інфармацыі, непасрэдна ў момант выступу прадстаўніка. Таксама перад слуханнямі мы пракансультаваліся з чальцамі Каардынацыйнай рады, якія прадстаўляюць беларускія мілітарныя арганізацыі ў Еўропе, і байцамі шэрагу падраздзяленняў беларусаў у складзе ЗСУ.
Дзейнасць прадстаўніка была сканцэнтраваная на наступных задачах:
(а) распрацоўка і аптымізацыя ваенна-палітычнай стратэгіі;
(б) пабудова арганізацыі (эфектыўнага ваенна-палітычнага цэнтра, здольнага заваяваць давер беларусаў, у тым ліку адстаўнікоў, чыноўнікаў, служачых, вайскоўцаў, усталяваць партнёрскія адносіны з Украінай, а таксама на роўных супрацоўнічаць з Міністэрствамі абароны краін Еўропы і іншых падобных інстытутаў, якія займаюцца пытаннямі забеспячэння бяспекі ў Еўропе);
(в) факусоўка працы кожнага зноў створанага аддзела на рэалізацыі стратэгіі і дасягненні агульных мэт.
Працоўная група атрымала адказы па наступным блокам:
Па большасці пытанняў атрыманыя канкрэтныя і змястоўныя адказы сярод якіх: статус справаздачы плана “Перамога” у АПК, праца Аператыўна-сітуацыйнага штабу, пагрозы нацыянальнай бяспецы, фінансаванне дзейнасці, статус расейскага грамадзянства прадстаўніка, праблемы ўзаемадзеяння з іншымі прадстаўнікамі АПК і іншыя.
Па некаторых пытаннях мы не атрымалі задавальняючых адказаў. Павярхоўна і абстрактна былі асвечаны тэмы акупацыі, гібрыднай інфармацыйнай вайны. Не атрымалі дастатковых доказаў дзейнасці прадстаўніка па працы IT-падраздзялення. На пытанне па люстрацыі былі атрыманыя толькі агульныя разважанні без дастатковай канкрэтыкі. Недастатковым на наш пункт гледжання была апісана стратэгія ўзаемадачынення з беларускімі мілітарнымі арганізацыямі і вайсковымі падраздзяленнямі ў складзе ЗСУ. Відавочна, што тут існуе праблема, якая палягае ў адсутнасці супрацоўніцтва і агульнай каардынацыі. Нягледзячы на тое, што дзейнасць менавіта па гэтым накірунку АПК патрабуе канспiрацыі і абмежавання інфармацыі, на жаль пра дзейнасць і структуру працы Дэпартамента нацыяльнай бяспекі было атрымана занадта мала інфармацыі, каб даць якасную ацэнку працы.
Агульная ацэнка дзейнасці прадстаўніка
Працоўная група ацэньвае працу прадстаўніка як здавальняючую. Гэту ацэнку мы рабілі, сыходзячы з наступных крытэрыяў:
1. Актуальнасць мандата.
Па гэтаму крытэрыю прадстаўнік пераканаўча давёў, што існуюць шматлікія ўнутраныя і знешнія пагрозы нацыянальнай бяспецы, то-бок існаванне такой пасады мы лічым абгрунтаваным.
2. Адпаведнасць дзейнасці прадстаўніка свайму мандату.
Стварэнне і праца Дэпартамента Нацыянальнай бяспекі і іншыя кірункі працы па выніках паказалі, што дзейнасць прадстаўніка адпавядае мандату.
3. Рэзультатыўнасць дзеянняў прадстаўніка дзеля вырашэння задач заяўленага мандата.
Па гэтаму крытэрыю мы не маем адназначнага адказу, таму што ў распараджэнні працоўнай групы не было дастатковай інфармацыі. Тым не менш можна канстатаваць, што відавочна неадпаведных вынікаў выяўлена не было.
4. Перспектывы будучай дзейнасці ў межах мандата.
З аднаго боку перспектывы выглядаюць сумнеўнымі. Заклапочанасць выклікае той факт, што прадстаўніку не ўдалося выбудаваць партнёрскія адносіны з буйнымі беларускімі добраахвоцнікімі падраздзяленнямі ва Украіне (Палком Кастуся Каліноўскага, Батальёнам «Тэрор», БДК). Таксама папярэдні досвед стварэння ўласнай вайсковай адзінкі (Полк «Пагоня») скончыўся няўдачай. Між тым бачым рэалістычную перспектыву працы ДНБ.
5. Унёсак у дасягненне дэклараваных мэт Кабінета
Дзейнасць прадстаўніка поўнасцю адпавядае дэклараваным мэтам АПК. Была праведзена грунтоўная праца па ацэнцы пагроз незалежнасці ды суверэнітэту Беларусі.
Рэкамендацыі
Беларуская справа супрацьстаяння расейскай акупацыі Украіны з’яўляецца агульнай для ўсіх беларусаў. Таму ад прадстаўніка Нацыянальнага, то бок агульнага для ўсіх, органа мы бы хацелі чакаць адсутнасць падзела ў аказанні якой-небудзь дапамогі ў залежнасці ад іх палітычных пераваг. То-бок забеспячэнне нашых беларускіх атрадаў павінна адбывацца на аснове іх патрэбаў і ўзважаных прыярытэтаў паміж усімі, хто змагаецца за нас і за Украіну.
На дадзены момант, як нам вядома, прадстаўнік аказвае падтрымку толькі тым падраздзяленням, якія знаходзяцца ці пад яго кіраўніцтвам, ці маюць добрыя з ім стасункі. І мы ўпэўнены, што гэта адбываецца не ад персанальнай прагі прадстаўніка, а ў сілу відавочнага канфлікту інтарэсаў.
Змешванне гэтых двух функцый – пабудовы падраздзяленняў і аказанне дапамогі, прыводзіць да таго, што мы маем палітычныя лагеры ў адной справе, там дзе сярод байцоў іх няма.
Зразумела, што наша сітуацыя вымагае нестандартных рашэнняў, але думаем што падзел пасады прадстаўніка на грамадскую частку і ваенную тут будзе цалкам слушны: як у многіх краінах, дзе міністр абароны – цывільны чалавек, а начальнік генеральнага штаба – вайсковы.
Апісанне дзейнасці прадстаўніка ў справаздачны перыяд
Дзейнасць прадстаўніка сканцэнтраваная на пытаннях міжнародных адносінаў. Акрамя прадстаўніцтва па замежных справах АПК, важнымі суб’ектамі з’яўляюцца Святлана Ціханоўская і яе Офіс, якім (па словах В. Кавалеўскага) належыць галоўная роля, а таксама іншыя прадстаўнікі Кабінету, Каардынацыйная рада, прадстаўнікі грамадзянскай і экспертнай супольнасці (iSANS, Народныя амбасады, Геральдычная рада). Дзейнасць розных суб’ектаў патрабуе агульнай каардынацыі, для чаго прадстаўніцтва вядзе кансультацыі, у тым ліку падтрымлівае рэгулярныя кантакты з міжнароднай камісіяй КР.
Галоўнымі вынікамі працы прадстаўніцтва з’яўляюцца:
Сярод асноўных праблем дзейнасці прадстаўніком былі адзначаныя:
Агульная ацэнка дзейнасці прадстаўніка
Знешняя палітыка з’яўляецца адным з ключавых напрамкаў працы дэмакратычных сіл і патрабуе вялікай самааддачы і глыбокіх экспертных ведаў, а таксама ўскладае немалую адказнасць на выканаўцаў. У выніку аналізу дзейнасці спадара Кавалеўскага падчас слуханняў працоўнай групай былі высока ацэнены яго ўзровень прафесіяналізму, наяўнасць шматгадовага рэлевантнага досведу, а таксама шчырая матывацыя ў працы, накіраванай на дэмакратычныя перамены ў Беларусі. Паасобку хочацца адзначыць важнасць працы спадара Кавалеўскага ў такіх кірунках, як легітымізацыі дэмакратычных сіл на міжнародным узроўні і непрызнанне рэжыму Лукашэнкі, распрацоўка ідэі пашпарта “Новай Беларусі”, каардынацыя запуску стратэгічнага дыялогу з ЗША і ўдзел у кансультацыйнай групе Беларусь-ЕЗ, адкрыццё прадстаўніцтва ў Бруселі і працу па перазапуску прадстаўніцтва ў Кіеве. Мы таксама пазітыўна ацэньваем гатоўнасць да канструктыўнага дыялогу і каардынацыі дзеянняў па міжнародным напрамку сумесна з Каардынацыйнай радай.
Разам з тым працоўная група хацела б акрэсліць кола пытанняў, якія, на наш погляд, патрабуюць пільнай увагі прадстаўніка АПК па замежных справах на працягу наступнай кадэнцыі з мэтай узмацнення эфектыўнасці работы па гэтым напрамку. Для пачатку важна адзначыць некалькі сістэмных і агульных для ўсіх дэпартаментаў праблем:
Рэкамендацыі
Рэкамендацыі адносна тэматычных і рэгіянальных напрамкаў работы прадстаўніка АПК па замежных справах:
Рэкамендацыі адносна аперацыйнага ўзаемадзеяння з Каардынацыйнай радай:
Вызначэнне сацыяльнай палітыкі
Сацыяльная палітыка адносіцца да дзяржаўнай палітыкі, накіраванай на задавальненне патрэб грамадства. Галоўная задача сацыяльнай палітыкі – паўплываць на тое, як уладкаванае грамадства, і на правы, свабоды і абавязкі грамадзян.
Сацыяльная палітыка дэмакратычнай дзяржавы робіць магчымым ахапіць некалькі сфер рэгулявання, якія дапамагаюць грамадзянам падтрымліваць высокі ўзровень жыцця – гэта сацыяльная абарона насельніцтва, палітыка занятасці, ахова здароўя, адукацыя і жыллёвая палітыка. Эфектыўная сацыяльная палітыка садзейнічае паляпшэнню якасці жыцця, зніжэнню няроўнасці і беспрацоўя, павышэнню ўзроўню адукацыі і аховы здароўя насельніцтва. У прававой і сацыяльнай дзяржаве ў сацыяльнай палітыцы ёсць дзве функцыі – ахоўная і прадукцыйная. Ахоўная роля сацыяльная палітыкі – забяспечваць і абараняць падтрыманне мінімальна камфортнага ўзроўню жыцця грамадзян, якім можа спатрэбіцца дапамога дзяржавы (страта працы, страта працаздольнасці і г.д.), тады ж калі прадукцыйная функцыя нясе адказнасць за забеспячэнне інвестыцый у назапашванне чалавечага капіталу, маючы на ўвазе тое, што эфектыўная сацыяльная палітыка можа стымуляваць рост эканомікі і павысіць узровень жыцця насельніцтва.
Сацыяльная палітыка ў кантэксце Беларусі
Фальсіфікацыя вынікаў прэзідэнцкіх выбараў 2020 года ў Беларусі прывяла да перыяду палітычнай нестабільнасці і гвалту з боку рэжыму А. Лукашэнкі. Гэтыя падзеі выявілі высокі ўзровень уразлівасці беларусаў на прававым і сацыяльным узроўнях. Многія беларусы сутыкнуліся не толькі з дыскрымінацыяй, звальненнямі з працы, штрафамі і іншымі негатыўнымі наступствамі за свой удзел у пратэстах і выказванне сваіх палітычных поглядаў, але таксама падвергліся арыштам, а часта і катаванням ва ўмовах турэмнага зняволення.
Многія аспекты афіцыйнай сацыяльнай палітыкі Беларусі і іх прымяненне ў галінах дабрабыту, абароны ўразлівых груп насельніцтва сёння маюць сумнеўную этычную каштоўнасць і часта кідаюць выклік міжнародна прызнаным этычным нормам. Ёсць пераканаўчыя доказы таго, што многія ўразлівыя групы беларускага грамадства (напрыклад, людзі з інвалiднасцю; асобы, якія пакутуюць ад фізічных і псіхічных захворванняў; асобы, якія маюць праблемы з ужываннем псіхаактыўных рэчываў і алкаголю і г.д.) падвяргаюцца жорсткаму абыходжанню з боку беларускай дзяржавы. Гэта ж распаўсюджваецца і на палітычных зняволеных Беларусі, у месцах пазбаўлення волі – катаванні і іншыя жорсткія, бесчалавечныя або прыніжаючыя годнасць віды абыходжання і пакарання – з’яўляюцца частай практыкай.
У перыяд 2020-2023 гг. пераважная большасць НДА ў Беларусі, уключна з НДА сацыяльнага напрамку, сутыкнуліся з прымусовай ліквідацыяй або прынялі рашэнне аб самаліквідацыі і прыпынілі сваю дзейнасць. Многія НДА былі прызнаныя “замежнымі агентамі” ці “паразітамі” і падвергліся штрафам і іншым абмежаванням. Некаторыя арганізацыі не змаглі працягваць сваю працу праз тое, што ім адмаўлялі ў дзяржаўнай рэгістрацыі ці пазбаўлялі іх фінансавання. Такія дзеянні ўрада прывялі да скарачэння прасторы для дзейнасці НДА ў Беларусі і абмежавання доступу да інфармацыі і рэсурсаў, неабходных для іх працы. Гэта сутнасна скараціла прастору сацыяльных паслуг, якія ажыццяўляліся беларускімі НДА.
Сфера медыцыны падвергнулася вялікай колькасці рэпрэсій, маштаб якіх быў зафіксаваны Фондам медыцынскай салідарнасці. Фонд вядзе ўлік рэпрэсій у дачыненні да медыцынскіх работнікаў са жніўня 2020 года (гл. Дадатак ¹). Рэпрэсіі ў Беларусі закранулі не толькі палітвязняў, але і іх дзяцей, некаторыя з якіх падвергліся надзорчаму ўздзеянню сістэмы так званай крымінальнай юстыцыі аўтарытарнай беларускай дзяржавы. Такім чынам, ад рэпрэсій беларускіх уладаў церпяць не толькі самі палітвязні, але і іх дзеці, некаторыя з якіх зараз вымушаныя жыць без бацькоў.
Беларускія ўлады выкарыстоўваюць сістэму правасуддзя для дадатковага пакарання тых, хто ўжо з’яўляецца ахвярай катаванняў, але адначасова не карае вінаватых у супрацьпраўных дзеяннях.
Вышэйсказанае дэманструе, што беларуская аўтарытарная дзяржава не здольная забяспечыць сваім грамадзянам асноўныя прынцыпы сацыяльнай абароны, якія з’яўляюцца неад’емнай часткай прававой і сацыяльнай дзяржавы.
Апісанне дзейнасці прадстаўніка ў справаздачны перыяд
АПКБ з’яўляецца выканаўчым органам, які быў створаны Святланай Ціханоўскай на канферэнцыі “Новая Беларусь” 9 жніўня 2022 года. Прадстаўніца па сацыяльных пытаннях АПКБ Вольга Гарбунова (далей прадстаўніца) была прызначаная 26 снежня 2022 года. Справаздача па дзейнасці Прадстаўніцтва па сацыяльнай палітыцы ў Аб’яднаным Пераходным Кабінеце Беларусі (далей прадстаўніцтва) ахоплівае перыяд з лютага па ліпень 2023 года.
Згодна з Рэгламентам дзейнасці АПКБ ад 22 верасня 2022 года, адной з прыярытэтных мэтаў Кабінета з’яўляецца вызваленне і рэабілітацыя ўсіх палітвязняў, што ўваходзіць у кампетэнцыю прадстаўніка па сацыяльнай палітыцы. Прадстаўніцтва па сацыяльнай палітыцы таксама адказвае за распрацоўку і рэалізацыю праграм і мабілізацыю рэсурсаў для “аказання дапамогі беларусам, якія пацярпелі ў сувязі з палітычным крызісам, а таксама распрацоўку і рэалізацыю праграм і мерапрыемстваў па рашэнні бягучых сацыяльных праблем беларускіх грамадзян(ак)”.
Трэба адзначыць, што першыя 3 месяцы дзейнасці прадстаўніца працавала адна і знаходзілася ў пошуку рэсурсаў на стварэнне каманды. На дадзены момант прадстаўніцтва складаецца з прадстаўніцы, намесніцы і групы валанцёрак: актыўных 7 чалавек. За апошнія 7 месяцаў прадстаўніцы сумесна з намеснікам кіраўніка апарата АПКБ удалося прыцягнуць 20.908 еўра, якія пайшлі на падтрымку дзейнасці каманды з 5 чалавек⁷.
У выніку працэсу слуханняў стала вядома, што праца Прадстаўніцтва ў структуры АПК уключае:
У выніку дадаткова прадстаўленай прадстаўніцай інфармацыі пасля азнаямлення з матэрыяламі, падрыхтаванымі ёй для слуханняў у перыяд з лютага па ліпень 2023 года працоўнай групе стала вядома, што работа праходзіла па наступных напрамках:
У выніку слуханняў па працы Прадстаўніцтва стала відавочным, што на сённяшні дзень адсутнічае адзіная стратэгія па вызваленні палітвязняў, аб якой маглі б дамовіцца асноўныя палітычныя структуры дэмакратычнага руху. Наяўных у распараджэнні Прадстаўніцтва рэсурсаў (як чалавечых, так і фінансавых) не дастаткова для правядзення працы, неабходнай для вызвалення палітвязняў. Неабходнасць тэрміновых дзеянняў і аб’яднання намаганняў усіх структур, здольных дапамагчы ў вызваленні палітвязняў з’яўляецца вострай.
Можна зрабіць заключэнне, што развітая сетка фондаў і ініцыятыў, якія аказваюць дапамогу палітвязням і іх сем’ям у Беларусі, дазваляе ахапіць спектр неабходны для аказання фінансавай, юрыдычнай, псіхалагічнай і медыцынскай дапамогі і іншыя формы падтрымкі. Аднак, супрацоўніцтва і каардынацыя дзеянняў паміж акцёрамі неабходна не толькі для ацэнкі патрэбаў, але і для пабудовы сфакусаванай канцэпцыі рэабілітацыі і рэсацыялізацыі гэтай групы насельніцтва.
Стварэнне супольнасці палітвязняў, якія выйшлі, і правядзенне мерапрыемстваў для падтрымкі і дапамогі сем’ям палітвязняў з’яўляецца першым крокам да таго, каб голас вызваленых палітвязняў быў пачуты. Публічная праца ў гэтым напрамку павінна працягвацца, каб звярнуць увагу грамадскасці на неабходнасць падтрымкі палітвязняў пасля іх вызвалення.
Узровень інфармаванасці і даступнасці сацыяльнай дапамогі ў Беларусі з’яўляецца нізкім і можа быць звязаны з недаверам да дзяржаўных органаў, страхам і ліквідацыяй многіх НДА ў Беларусі. Стварэнне Платформы “Адно акно” зможа паспрыяць паляпшэнню сітуацыі і забеспячэнню больш сфакусаванай і эфектыўнай інфармацыйна-кансультатыўнай падтрымкі тым, хто мае патрэбу ў сацыяльнай дапамозе.
Праца акаўнта Клопат_бай, які з’яўляецца афіцыйным каналам інфармавання Прадстаўніцтва, прыцягвае ўвагу беларусаў не толькі за мяжой, але і ў Беларусі⁸. Публікацыі ў інстаграме змяшчаюць важную інфармацыю і асвятляюць разнастайныя аспекты праблем, з якімі сутыкаюцца розныя групы людзей. Таксама Клопат_бай адыграў вялікую ролю ў інфармацыйна-медыйнай падтрымцы марафону па збору дапамогі для палітвязняў з 12-гадзінным кантэнтам па тэме.
Важна заўважыць каштоўнасць праведзенай работы па аналізе сацыяльнага заканадаўства ў Рэспубліцы Беларусь у рамках створанай групы, мэтай якой з’яўляецца распрацоўка канцэпцыі рэформ у сферы сацыяльных палітык для будучыні, уключаючы стварэнне інстытутаў Амбудсменаў па правах чалавека, абароне правоў жанчын і правоў дзяцей. Для паспяховага працягу працы неабходна прыцягненне экспертаў для дэталёвай прапрацоўкі канцэпцыі.
Рэкамендацыі
У выніку аналізу інфармацыі працоўнай групай КР па правядзенні слуханняў прадстаўніцы АПК па сацыяльнай палітыцы была распрацавана серыя стратэгічных рэкамендацый, а таксама шэраг рэкамендацый па напрамках.
Стратэгічныя рэкамендацыі:
Рэкамендацыі па асобных напрамках:
Апісанне дзейнасці прадстаўніка ў справаздачны перыяд
У асноўныя задачы прадстаўніцтва па аднаўленні правапарадку і законнасці ўваходзіла:
Інструментам для вырашэння галоўнай задачы па аднаўленні канстытуцыйнага ладу ў РБ пад час слухання Аляксандр Азараў назваў план “Перамога”. Гэты план прадугледжвае мабілізацыю беларускага грамадства як унутры краіны, так і за мяжой для сумесных дзеянняў, па адзінай задуме ва ўмовах спрыяльных для яго рэалізацыі. Гэтыя ўмовы, па словах Азарава, яшчэ не наступілі, але могуць надысці ў самы бліжэйшы і нечаканы час.
У частцы рэалізацыі арганізацыяй беларускіх сілавікоў “BYPOL” праводзіліся асабістыя гутаркі з удзельнікамі плана, камплектаваліся давераныя групы-ячэйкі ўнутры Беларусі, праводзіўся інструктаж. Вынікам вывучэння мабілізацыйных рэсурсаў і працы з актывістамі стала правядзенне сумеснай з СБУ спецыяльнай аперацыі на ваенным аэрадроме Мачулішчы ў лютым 2023 года. У выніку яе быў пашкоджаны ваенны самалёт радыёлакацыйнага выяўлення і кіравання А-50. На момант складання гэтай справаздачы самалёт знаходзіўся на рамонце і не знаходзіўся на баявым дзяжурстве. Вынікам таксама стала моцнае ўскладненне для расейскіх войскаў правядзення ваенных паветраных аперацый, у тым ліку і з тэрыторыі Беларусі. Таксама гэтая акцыя стала сведчаннем для сусветнай супольнасці таго, што беларусы ўнутры краіны працягваюць барацьбу з рэжымам і падтрымліваюць Украіну.
У рамках рэалізацыі гэтага плана праводзілася закупка неабходных сродкаў, прызначаных на гэтыя мэты. Сам план “Перамога” быў адкарэктаваны і дапрацаваны з улікам наяўнай абстаноўкі ў рэгіёне, запланаваны неабходныя мерапрыемствы. Раней падрыхтаваныя ўдзельнікі спецыяльных аперацый накіраваны ў Украіну для павышэння ўзроўню прафесійнай і псіхалагічнай падрыхтоўкі ў складзе ЗСУ. Частка добраахвотнікаў пасля праходжання падрыхтоўкі і выканання пастаўленых задач вярнулася, частка працягвае выконваць пастаўленыя задачы.
Супольна з прадстаўніцтвам па абароне і нацыянальнай бяспецы пад кіраўніцтвам Валерыя Сахашчыка распачата работа па стварэнні “Харугваў”. Яны створаны ў 9 польскіх і літоўскіх гарадах. У наш час большасць з іх аб’яднаны ў самастойную структуру “Паспалітае рушэнне”. “Харугвам” для навучання быў перададзены наяўны рыштунак. Прадстаўніцтва працягвае аказваць “Харугвам” метадычную, кансультацыйную і іншую дапамогу па запыце.
Сумесна з прадстаўніцтвам па транзіце ўлады ажыццяўляецца верыфікацыя прадстаўнікоў рэжыму Лукашэнкі для ўключэння ў санкцыйныя спісы Еўразвяза і ЗША. А таксама аказваецца дапамога па зборы доказаў саўдзелу рэжыму Лукашэнкі ў незаконнай дэпартацыі ўкраінскіх дзяцей з тэрыторыі краіны.
Ініцыятывы беларускіх сілавікоў аказваюць дапамогу дэмакратычным сілам Беларусі ў пытаннях бяспекі. Па запытах Офіса Святланы Ціханоўскай (ОСЦ), Народнага антыкрызіснага ўпраўлення (НАУ), Аб’яднанага пераходнага кабінета Беларусі (АПК), дзяржаўных органаў Польшчы, Літвы, Украіны, ЗША, Вялікабрытаніі і іншых краін верыфікавана больш за 8 998 (васьмі тысяч дзевяцьсот дзевяноста васьмі) грамадзян Беларусі, сярод якіх 486 (чатырыста восемдзесят шэсць) беларусаў правераны па запыце СБУ для атрымання магчымасці разблакіроўкі банкаўскіх рахункаў, што належаць ім, на тэрыторыі Украіны.
За мінулы перыяд праведзены комплекс контрвыведніцкіх мерапрыемстваў па праверцы і выяўленні асоб, якія працягваюць супрацоўніцтва з рэжымам і агентаў уплыву ўнутры краіны і за мяжой. Больш за 70 (сямідзесяці) чалавек прайшлі праверку на паліграфе.
Праведзена праца па выяўленні прадстаўнікоў рэжыму Лукашэнкі, якія маюць дачыненне да злачынстваў супраць беларускага народа ў краінах Еўразвязу. Вынікі праверак перададзены ў мясцовыя праваахоўныя органы для прыняцця мер рэагавання. Прыкладам такой працы з’яўляецца звальненне з польскай транспартнай кампаніі правакатара Камара, які займаўся выяўленнем беларусаў-патрыётаў і перадаваў аб іх звесткі сілавым структурам Лукашэнкі.
Праведзена работа па садзейнічанні выкананню місіі Вярхоўнага камісара ААН па правах чалавека ў зборы доказаў у галіне парушэння правоў чалавека ў Беларусі. У сувязі з гэтым ажыццяўляўся пошук сведкаў з ліку былых сілавікоў і пацярпелых, прадастаўленне інфармацыі з баз даных і іншае.
Было апытана ў якасці сведкаў 18 (васямнаццаці) супрацоўнікаў BYPOL. Па выніках даклада АКПЧ ад 4 сакавіка 2022 года аб становішчы ў галіне правоў чалавека ў Беларусі напярэдадні прэзідэнцкіх выбараў 2020 года і пасля іх, мандат рады АКПЧ па гэтых пытаннях падоўжаны яшчэ на адзін год. Да гэтага часу мы даем сведкаў, якіх дадзеная арганізацыя апытвае.
Ажыццёўлены шэраг інфармацыйных кампаній і аперацый па інфармацыі атрыманай ад удзельнікаў плана “Перамога”, з мэтай дыскрэдытацыі рэжыму Лукашэнкі. Апублікавана 34 (трыццаць чатыры) паста па дадзенай тэме ў сацсетках.
Вядзецца збор доказаў злачынстваў рэжыму Лукашэнкі па найбольш рэзанансных злачынствах. Апублікавана на ютуб-канале BYPOL 19 (дзевятнаццаць) ролікаў з такімі расследаваннямі.
У бліжэйшых планах дзейнасць прадстаўніцтва будзе накіравана на наступнае:
Агульная ацэнка дзейнасці прадстаўніка
На падставе папярэдняга вывучэння дзейнасці, вуснай справаздачы прадстаўніка ў членаў працоўнай групы па слуханнях склалася ўстойлівае ўражанне аб неразуменні ролі і задач лідара – прадстаўніка АПК. Яно грунтуецца на спробах пазбегнуць адказаў на нязручныя пытанні, ухіленні ад адказнасці, залішняй эмацыйнасці і агульных лозунгах замест прамых адказаў і абмеркаванняў. На пытанне аб памылках і іх выпраўленні быў дадзены агульны адказ, што яны ёсць ва ўсіх, хто працуе. Цэнтральным фокусам дзейнасці прадстаўніка з’яўляўся план “Перамога”, аднак на момант справаздачы прынятыя ў кастрычніку 2022 года рашэнні АПК адносна азнаямлення з планам профільных арганізацыяў засталіся не выкананымі. Больш за тое, нават Дэпартамент нацыянальнай абароны і бяспекі АПК па заяўленні В. Сахашчыка пад час слуханняў не валодаў сутнаснымі дэталямі плана, і не мог даць яму ацэнку. Частка дзейснасці прадстаўніка звязаная к кааперацыяй з замежнай спецслужбай – СБУ – з’яўляецца не адпаведнай мандату прадстаўніка, хаця можа быць дапушчальная ў рамках арганізацыі BYPOL. Цяжка раздзяліць дзейнасць прадстаўніка як кіраўніка BYPOL і ягоную дзейнасць як прадстаўніка АПК. Адным з вынікаў дзейнасці прадстаўніка стаў канфлікт і раскол арганізацыі ў супольнасці сілавікоў BYPOL, адказы прадстаўніка па сутнасці канфлікту, спосабам вырашэння, канчатковай адказнасці за вырашэнне не былі задавальняючымі.
Пад час галасавання дэлегаты Каардынацыйнай рады не падтрымалі ўзгадненне кандыдатуры Аляксандра Азарава як прадстаўніка АПК па аднаўленні правапарадку і законнасці.
Рэкамендацыі
Рэкамендацыі па сутнасці напрамку – аднаўленне правапарадку і законнасці
Аднаўленне правапарадку і законнасці ў Рэспубліцы Беларусь і пазбаўленне рэжыму Лукашэнкі падтрымкі сілавых інстытутаў, такіх як МУС, войска і спецслужбы, уяўляе сабой складаную задачу, якая патрабуе асаблівага стратэгічнага падыходу і асцярожнасці. Важна памятаць, што гэтая задача – самая складаная ў місіі АПК, бо рэжым у асноўным балансуе паміж падтрымкай беларускіх сілавікоў і акупацыйнай уладай Расейскай Федэрацыі.
Ёсць некаторыя падыходы, якія на думку групы могуць дапамагчы стварыць умовы для скарачэння падтрымкі аўтарытарнага рэжыму Лукашэнкі сілавымі інстытутамі:
Рэкамендацыi па мэтам, задачам i планам
Працоўная група прапануе разгледзець наступныя рэкамендацыі адносна фармулявання мэт і задач і планавання дзейнасці дэмакратычных сіл па аднаўленні правапарадку і законнасці ў Рэспубліцы Беларусь.
Выкананне гэтых рэкамендацый дазволіць больш эфектыўна планаваць дзейнасці прадстаўніка па аднаўленні правапарадку і законнасці ў Беларусі, а таксама падтрымліваць давер грамадскасці да яе або яго дзеянняў.
Рэкамендацыі па развіццю сувязей
Развіццё эфектыўных гарызантальных (унутры краіны) і вертыкальных (паміж рознымі групамі) сувязей важнае для выканання місіі АПК па аднаўленні правапарадку і законнасці ў Беларусі. Важна ўстанавіць кантакты і супрацоўніцтва з рознымі групамі беларускага грамадства, уключаючы сілавікоў і ваенных, якія дзейнічаюць і ў запасе, выкладчыцкі склад спецыяльных навучальных устаноў, афіцэрскіх школ, членаў нацыянальных і міжнародных асацыяцый сілавікоў, дзяржаўных служачых і работнікаў дзяржаўных інстытутаў.
У рамках рэалізацыі такіх планаў неабходна выкарыстоўваць асабістыя і прафесійныя сувязі для больш эфектыўнага і плённага ўстанаўлення кантактаў і пашырэння сеткі ўзаемадзеянняў, уключаючы арганізацыю нефармальных сустрэч, каб аблегчыць неафіцыйныя абмеркаванні і даверныя зносіны.
Стварэнне інфармацыйных рэсурсаў, такіх як друкаваныя брашуры, вэб-сайты і сацыяльныя медыя, дапамогуць у прадастаўленні адпаведным групам беларускага грамадства інфармацыі аб бягучых падзеях і планах дэмакратычных сіл на пераходны перыяд на іх мове і ў прыязным для іх успрымання фармаце.
Правядзенне адкрытых прэс-канферэнцый і брыфінгаў, круглых сталоў і адкрытых дыскусій з запрашэннем незалежных СМІ і блогераў для адкрытага дыялогу і разгляду ключавых праблем Беларусі з рознымі групамі грамадства дапаможа стварыць больш цікавую і ўцягваючую форму ўзаемадзеяння з названымі вышэй групамі.
Актыўны ўдзел прадстаўнікоў АПК у нацыянальных і міжнародных падзеях, якія даюць платформу для дыялогу з названымі групамі, таксама з’яўляюцца эфектыўным спосабам для развіцця сувязяў.
Паспяховае развіццё гарызантальных і вертыкальных сувязей запатрабуе актыўнай і ўстойлівай працы, пабудаванай на адкрытасці, дыялогу і павазе меркавання кожнай групы. Такі падыход дасць магчымасць стварыць аснову для перамен у Беларусі і больш устойлівага пераходу краіны да развіцця ў пераходны перыяд.
Рэкамендацыі па інстытуцыйнаму супрацоўніцтву
Аналізуючы даклад Аляксандра Азарава і яго калег з АПКБ, група заўважыла недастатковасць прапрацоўкі дакладнай і ўзгодненай стратэгіі, якая аб’ядноўвае планы і палітычныя пазіцыі членаў Кабінета. У прыватнасці, няма або недастаткова ясна сфармулявана адзіная пазіцыя па цэлым шэрагу пытанняў і наборы прыкладных інструментаў для вырашэння задач, якія маюць вялікае значэнне для беларускага грамадства. Да такіх пытанняў адносяцца вызваленне палітычных зняволеных, магчымыя сцэнары сілавога змены рэжыму Лукашэнкі, пытанні індывідуальных і сектаральных санкцый, а таксама арганізацыя фінансавання дзейнасці Кабінета і яго прадстаўнікоў.
У сувязі з гэтым рэкамендуецца ў кароткія тэрміны распрацаваць і дапрацаваць агульную пазіцыю АПК па кожным з гэтых пытанняў і па кожным наборы інструментаў. Акрамя таго, важна забяспечыць інфармаванне беларускай грамадскасці і зацікаўленых міжнародных структур аб такой пазіцыі, аб планах дзеянняў і аб магчымых умовах іх змянення. Гэта дасць магчымасць забяспечыць кансалідацыю намаганняў і каардынацыю ўсіх прадстаўнікоў у іх планах і дабіцца іх гарманічнага ўзаемадзеяння пры рэалізацыі такіх планаў.
У мэтах рэалізацыі інстытуцыйнага супрацоўніцтва з Каардынацыйнай радай таксама рэкамендуецца арганізаваць азнаямленне асобных членаў Каардынацыйнай рады з ключавымі дэталямі плана “Перамога”. Гэта будзе садзейнічаць больш глыбокаму разуменню і ўзгадненню мэт і стратэгій руху ўсіх дэмакратычных сіл, што ў канчатковым выніку садзейнічае набліжэнню змянення сітуацыі ў Беларусі.
Рэкамендацыі па арганізацыі фінансавання дзейнасці
Важна адзначыць, што грамадская і палітычная дзейнасць дэмакратычных сіл Беларусі патрабуе адказнага падыходу не толькі да перакананняў і палітычнага наратыву, але і да кіравання матэрыяльным забеспячэннем дэмсіл для дасягнення пастаўленых перад ім мэт. Рэкамендуецца адкарэктаваць рыторыку прадстаўнікоў, надаючы ўвагу не толькі палітычным планам, але і іх прагматычным аспектам – стварэнню структуры бюджэтаў і каштарысаў, адказнаму планаванню колькасці супрацоўнікаў у Кабінеце (як штатных, так і аўтсорсных), а таксама ўцягванне валанцёраў у дзейнасць прадстаўнікоў АПК. Гэта надасць планаванню з боку АПК рэалістычнасць, а таксама будзе фармаваць рэалістычныя чаканні ад дзейнасці АПКБ з боку беларускага грамадства.
Варта вылучыць важнасць вядзення самай падрабязнай фінансавай дакументацыі, якая адлюстроўвае дзейнасць АПК. Фінансавыя рэсурсы, выдаткаваныя Кабінетам – гэта рэсурсы, перададзеныя палітычным лідарам дэмакратычнага руху беларусамі і беларускамі на рэалізацыю ўсвядомленай грамадска значнай мэты, і нават калі ў дадзены момант некаторыя прадстаўнікі расходуюць свае сродкі або сродкі ананімных донараў, то скрупулёзная справаздачнасць аб выдатках і выкарыстанні сродкаў будзе служыць асновам для адпаведных кампенсацый у будучыні.
Акрамя таго, фінансавая справаздачнасць – гэта неад’емная частка падмурка даверу паміж грамадствам і палітычнымі лідарамі. Важна не выпускаць з-пад увагі, што нават калі фінансаванне ажыццяўляецца праз гранты і ахвяраванні, выразны і дакладны ўлік усіх выдаткаў з’яўляецца ключавым элементам публічнай дэманстрацыі прафесійнай працы лідаршыпа дэмакратычных сіл.
Такім чынам, прапануецца надаць увагу як стратэгічным, так і практычным аспектам фінансавання і ўліку сродкаў у дзейнасці Аб’яднанага пераходнага кабінета, што ў канчатковым выніку садзейнічае больш эфектыўнаму і ўстойліваму функцыянаванню беларускіх дэмакратычных сіл з любым часовым гарызонтам планавання.
Рэкамендацыі па лідарстве і вырашэнні канфліктаў, каардынацыі працы розных сілавых груп і аб’яднанняў
Апісанне дзейнасці прадстаўніка ў справаздачны перыяд
Пытанні працоўнай групы для слуханняў10 складаліся ў адпаведнасці з заяўленымі паўнамоцтвамі прадстаўніка АПК па транзіце ўлады:
У працэсе слуханняў былі закранутыя ўсе запланаваныя аспекты. Вынікі дзейнасці былі вельмі падрабязна прадстаўленыя ў справаздачы сп. Латушкі (cа справаздачай можна пазнаёміцца тут: https://tinyurl.com/2dxrravf/). Таму асноўная ўвага пад час слуханняў была нададзена пытанням стратэгіі, празрыстасці і адказнасці дзейнасці Паўла Латушкі і яго каманды.
Агульная ацэнка дзейнасці прадстаўніка
З адказаў сп. Латушкі вынікае, што
I. Дзейнасць яго каманды (і адпаведна вынікі працы) засяроджана на:
II. Яго дзейнасць абмежавана, перш за ўсе, недахопам матэрыяльных і нематэрыяльных рэсурсаў.
III. Уся неабходная для разумення вынікаў яго дзейнасці інфармацыя прыведзена ў падрабязнай справаздачы, персанальныя дадзеныя ўдзельнікаў кадравага рэзерву і персанальныя дадзеныя ўкраінскіх дзяцей не могуць быць прадстаўлены з прычыны канфідэнцыяльнасці.
ІV. Рамкі дзейнасці прадстаўніка па транзіце вызначаны ў рэгламенце АПК. Аднак, з прычыны таго, што напрамак дзейнасці прадстаўніка па транзіце ўлады не мае адпаведных аналагаў у дзярж.сістэме і з’яўляецца комплексным, аб’ядноўваючым адразу некалькі сфер дзейнасці, а таксама і таму, што сп. Латушка з’яўляецца і намеснікам кіраўніцы АПК, зразумець рамкі дзейнасці і адказнасці прадстаўніка з’яўляецца складанай задачай нават пасля падавання падрабязнай справаздачы.
Рэкамендацыі
У сувязі з гэтым Каардынацыйная Рада рэкамендуе:
Па выніках слуханнях Каардынацыйная Рада выказвае агульную падтрымку дзейнасці Аб’яднанага Пераходнага Кабінета. Пасля прадстаўлення справаздачаў дэлегаты Каардынацыйнай рады агульным галасаваннем прынялі рашэнне ўзгадніць кандыдатуры 5-ці членаў Аб’яднанага Пераходнага Кабінета, большасць галасоў дэлегатаў у падтрымку набралі:
Прадстаўнік Кабінета па аднаўленні правапарадку Аляксандр Азараў не набраў дастатковай колькасці галасоў дэлегатаў Каардынацыйнай рады ў сваю падтрымку.
Адносна агульнай дзенасці Кабінету Каардынацыйная рада выказвае некалькі некалькі наступных заўваг і рэкамендацый:
Тлумачальныя спасылкі
Справаздачы групп:
Сахашчык: https://docs.google.com/document/d/1evvwhNV-bro9T_6hVwkskO6zzzsGwLr2/edit
Кавалеўскі: https://docs.google.com/document/d/1AT5o3GfwHIHSX6ILdcIVOydEI5w6ggcIJyX6QHqjBu0/[email protected]&sharingaction=manageaccess&role=writer
Гарбунова: https://docs.google.com/document/d/1RXl3v__pz8aeg5tNHSj_1cMGbpj5yIN85C28x4u-NW8/edit#heading=h.3x82w3h02syv
Коўшык: https://docs.google.com/document/d/1ApCdY_8h0ov9U4USoKz-f6i6dnbcnGUCfGAY0-VrdfA/edit?pli=1
Азараў: https://docs.google.com/document/d/1QE4X-ZeZgCIKq8A2msT4fZ2r-GiUrNobLTHsoDYn70E/edit
Латушка: https://docs.google.com/document/d/1B-XGA6K5vDmy_rZ3gdBYsugJsV_ezqCe956H8i-CtsE/edit?usp=sharing